စေလဦးပုည၏ အတၳဳပၸတၱိ

ဦးပုညကိုစေလျမိဳ့ တိုက္စုရပ္၌ ၁၁၇၄ ခုႏွစ္ ကဆုန္လဆန္း ၁၃ ရက္ၾကာသပေတး ေန႔တြင္ဖြားျမင္သည္။ ဦးပုညဖြားေသာႏွစ္မွာအမွတ္အသားမတူၾကပါ။ အခ်ိဳ့က ၁၁၇၄ ခု၊ အခ်ိဳ့က ၁၁၇၈ ခုဟူ၍ကြဲျပားၾကပါသည္။ ဖခင္အမည္မွာစေလျမိဳ့သူၾကီးရိုး ပုညသမန္းမ်ိဳးဦးျမတ္စံျဖစ္ျပီး မိခင္မွာေဒၚလွရင္ျဖစ္သည္။ ငယ္မည္မွာေမာင္ပုတ္စည္ျဖစ္သည္။ အသက္ ၈ ႏွစ္အရြယ္တြင ္ေမာင္ပုတ္စည္သည္ စေလျမိဳ့၌ရွင္ျပဳျပီး ေနာက္ဗန္းေမာ္ဆရာေတာ္ထံတြင္ ပညာဆည္းပူးသည္။ ရွင္အမည္မွာ ပုညာဘိဓဇ ျဖစ္သည္။ ယင္းအမည္ကိုစြဲ၍ေနာင္တြင္ ဦးပုညဟု တြင္ျခင္း ျဖစ္သည္။ ၁၁၉၄ တြင္ဗန္းေမာ္တိုက္၌ပုဥၨင္းခံသည္။ ရဟန္း ငါး၀ါအရတြင္ စေလသို႔ဆင္း၍ေက်ာင္းထိုင္ေနစဥ္အတြင္း ေဗဒင္ေမးသူ၊ ေမတၱာစာေရးခိုင္းသူ၊ ေဆး၀ါးေတာင္းသူ ဒကာမတို႔အဆည္းအကပ္ထူသည္ ႏွင့္စေလျမိဳ့အုပ္မင္းက သံသယမကင္းရိွခဲ့ေသာေၾကာင့္ လူပ်ိဳမလွည့္ေၾကာင္းေမတၱာစာ၊ ျပန္ေပးစာတို႔ျဖင့္ထင္ရွားေစႏိုင္ခဲ့သည္။ေနာက္ဆံုးတြင္လူထြက္ရသည္အေျခသို႔ပင္ ေရာက္ကာ ၁၂၀၃ ခုႏွစ္၌ သာယာ၀တီမင္းႏွင့္ ရန္ကုန္သို႔လိုက္ပါလာခဲ့သည္။ ရန္ကုန္၌ေခတၱေနျပီးေနာက္အမရပူရျမိဳ့ဗန္းေမာ္တိုက္၊ ဗန္းေမာ္ဆရာေတာ္ထံ၌သာမေဏျပဳျပန္သည္။ ၁၂၁၀ ျပည့္ႏွစ္တြင္လူထြက္ခဲ့သည္။ ၁၂၁၆ ခုေလာက္တြင္စေလျမိဳ့သူၾကီးရာထူးကိုသူၾကီးေဟာင္းေမာင္ၾကဴႏွင့္အျပိဳင္လုသည္။ သာသနာပိုင္ဦးေဉယ်စစ္ေဆးရာဦးပုညသည္သာသူၾကီးရိုးမွန္ေၾကာင္းဆံုးျဖတ္ကာ အႏိုင္ရသည္ ဟုဆိုၾကသည္။ သကၠရာဇ္ ၁၂၁၈ ခုခန္႔တြင္ဗန္းေမာ္ဆရာေတာ္၏ အရိွန္အ၀ါျဖင့္နန္းတြင္းသို႔ေရာက္ျပန္သည္။ မင္းလွသခၤယာဘြဲ႔ျဖင့္လက္ဖက္ရည္ေတာ္တြင္အမႈထမ္းရသည္။ မင္းတုန္းမင္းတရားၾကီး၏ သားေတာ္မ်ားျဖစ္ေသာျမင္ကြန္းႏွင့္ျမင္းခုန္တိုင္မင္းသားႏွစ္ပါး ထၾကြပုန္ကန္သည္မွာ အိမ္ေရွ့မင္းေစခိုင္းခ်က္ေၾကာင့္ ေရးသားေသာ၀ိဇယျပဇာတ္ေၾကာင့္ျဖစ္သည္ ဟုေလွ်ာက္ထားၾကစဥ္ ထၾကြပုန္ကန္မႈ၌ဦးပုညအခါေတာ္ေပးသည္ ဟုထြက္ဆိုၾကျပန္ ေသာေၾကာင့္ျမိဳ့သာျမိဳ့စား ဦးသာအိုထံအက်ယ္ခ်ဳပ္ထားသည္။ ထိုသို႔အက်ယ္ခ်ဳပ္ထားစဥ္ဦးသာအိုး၏မယားငယ္ ခင္သုန္ႏွင့္ရည္ငံေသာေၾကာင့္ ၁၂၂၉ ခုႏွစ္နယုန္လတြင္ဦးသာအိုးက ဦးပုညကို အဆံုးစီရင္လိုက္သည္။ ေနာက္မွမင္းတရားၾကီးသိေသာအခါ ‘လူကိုေခြးသတ္ေလရဲ့‘ ဟုမိန္႔ေတာ္မူသည္ဟုအဆိုရိွပါသည္။ တင္ေထြးေရးသားေသာဦးပုည၏စာပန္းကုန္းမ်ားမွေကာက္ႏုတ္ေဖာ္ျပပါသည္။